Nguy cơ tim mạch ở phụ nữ mãn kinh

Nam giới có xu hướng mắc bệnh tim sớm hơn phụ nữ. Nhưng ở tuổi mãn kinh, nguy cơ mắc bệnh tim ở phụ nữ tương đương với nam giới. Tại sao vậy? Điều gì khiến phụ nữ không bị bệnh tim sớm? Và tại sao tỷ lệ này lại tăng ở những phụ nữ lớn tuổi? Cùng tìm hiểu nhé!

Estrogen bảo vệ tim của bạn như thế nào

Từ lúc dậy thì cho đến trước giai đoạn mãn kinh, cơ thể người phụ nữ tiết ra một loại nội tiết tố nữ, gọi là estrogen - “hormone kỳ diệu” bởi vì nó tạo ra những đặc trưng của giới tính nữ. Bên cạnh tác dụng giúp phái nữ phát triển hoàn thiện về hình thái và chức năng sinh lý thì nó còn tác động tới nhiều cơ quan khác của cơ thể, giúp bảo vệ hệ tim mạch, các tế bào thần kinh, tham gia điều hòa hoạt động của các cơ quan trong cơ thể.

Đối với hệ tim mạch, estrogen đóng vai trò như một “chiến binh” bảo vệ thành động mạch, điều hòa quá trình vận chuyển ion trong lòng mạch, đặc biệt là tăng đưa oxy vào trong tế bào. Nhờ vậy nó giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch do ức chế quá trình oxy hóa các lipoprotein tỷ trọng thấp trong máu. Chúng ta đều biết cơ chế gây ra xơ vữa động mạch là do sự tích tụ mỡ trong lòng mạch gây xơ và chít hẹp lòng mạch, nguy hiểm hơn nếu mảng xơ vữa nứt ra sẽ tạo thành huyết khối và gây tắc mạch, đặc biệt là mạch máu não và thần kinh. Estrogen sẽ giải quyết vấn đề này do nó ngăn cản sự tạo huyết khối.

Tác động tiếp theo của estrogen là giảm nguy cơ tăng huyết áp do giảm sức căng cơ trơn thành mạch, giúp giãn mạch. Chính vì vậy mà trong giai đoạn mãn kinh khi hàm lượng estrogen suy giảm thì phụ nữ sẽ gia tăng các nguy cơ về bệnh lý tim mạch.

Ở trong độ tuổi sinh sản, hệ thống tim mạch của phụ nữ được bảo vệ bởi các hormon sinh dục nữ đặc biệt là estrogen. Tuy nhiên, khi đến giai đoạn mãn kinh, các hormone này sẽ suy giảm nhanh chóng làm nguy cơ tim mạch ở phụ nữ mãn kinh tăng cao hơn.

Estrogen suy giảm thời kỳ mãn kinh làm tăng nguy cơ tim mạch

Nguy cơ tim mạch ở phụ nữ mãn kinh

Hàm lượng estrogen ở phụ nữ đạt nồng độ đỉnh ở giai đoạn dậy thì, sau đó giảm và duy trì ổn định trong giai đoạn trưởng thành. Đến giai đoạn thai nghén thì do tác động của hoàng thể thai kỳ và nhau thai mà estrogen tăng cao hơn và duy trì cho đến lúc sinh. Sau tuổi 30 hormone này sẽ giảm dần, theo nghiên cứu cứ 10 năm sẽ giảm từ 15%, đến khi 55 tuổi chỉ còn 10% so với giai đoạn trưởng thành.

Ở giai đoạn mãn kinh, buồng trứng giảm hoạt động, hệ trục hạ đồi – tuyến yên – buồng trứng sản xuất hormon estrogen ít hơn hẳn và cuối cùng là ngừng chế tiết. Đây chính là nguyên nhân gây nên các thay đổi trong giai đoạn mãn kinh mà nhiều chị em lo lắng như: Rối loạn kinh nguyệt, thúc đẩy nhanh quá trình lão hóa, làn da khô nhăn sạm nám, giảm ham muốn tình dục...

Các biến đổi hormone trong quá trình mãn kinh đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe tim mạch, dẫn đến tăng cao mức cholesterol và thay đổi huyết áp. Các kết quả nghiên cứu chỉ ra sự tương quan trực tiếp giữa sự suy giảm estrogen và những thay đổi có hại về lượng cholesterol ở phụ nữ mãn kinh. Sự suy giảm estrogen dẫn đến tăng cholesterol LDL(cholesterol xấu) và giảm cholesterol HDL(cholesterol tốt), góp phần làm tăng nguy cơ xơ cứng động mạch.

Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch?

Do nguy cơ mắc bệnh tim tăng cao trong và sau thời kỳ mãn kinh nên phụ nữ trên 50 tuổi phải chủ động bảo vệ sức khỏe tim mạch của mình.

Dưới đây là những lời khuyên giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim sau mãn kinh:

Tránh hoặc bỏ hút thuốc.
Duy trì cân nặng
Tham gia tập thể dục cường độ vừa phải trong 30 đến 40 phút, ba đến năm lần mỗi tuần.
Thực hiện theo một chế độ ăn uống tốt cho tim mạch, ít chất béo bão hòa và nhiều chất xơ, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, trái cây, rau, cá và thực phẩm giàu folate.
Điều trị và kiểm soát bất kỳ tình trạng sức khỏe không ổn nào, như tiểu đường, cholesterol cao và huyết áp cao.
Quản lý căng thẳng: Thực hành các kỹ thuật giảm căng thẳng như thiền, tập thở sâu hoặc yoga. Quản lý căng thẳng có thể tác động tích cực đến sức khỏe tim mạch của bạn.
Hạn chế uống rượu: Uống quá nhiều rượu có thể góp phần gây ra bệnh cao huyết áp và các vấn đề khác liên quan đến tim. Do đó, bạn nên hạn chế uống rượu, nếu có chỉ nên uống theo khuyến cáo, 1ly/ngày, không uống quá 5 ngày/tuần.